د دید خبري اژانس: د نړۍ مشرانو په ابوظبي کې په یوه غونډه کې د پولیو د له منځه وړلو لپاره نږدې دوه ملیارد ډالر ژمنه وکړه، دا یو مهم ګام دی چې کولی شي ۳۷۰ ملیونه ماشومان د پولیو ویروس څخه خوندي کړي.
دا په داسې حال کې راځي چې د پولیو د له منځه وړلو نړیوال پروګرام د بودیجې له سخت کمښت سره مخ دی، افغانستان او پاکستان لاهم د دې ناروغۍ اصلي مرکزونه دي.
د نړۍ مشرانو د دوشنبې په ورځ په ابوظبي کې په یوه نړیواله غونډه کې اعلان وکړ چې دوی به د پولیو د له منځه وړلو لپاره ۱.۹ ملیارد ډالر ځانګړي کړي؛ یوه ژمنه چې روغتیایی سازمانونه وايي لږترلږه ۳۷۰ ملیونه ماشومان به د دې ناروغۍ څخه خوندي کړي. افغانستان او پاکستان هغه دوه هیوادونه پاتې دي چې د پولیو ترټولو لوی شمیر قضیې لري او چیرې چې ویروس لاهم شتون لري.
دا ژمنه په داسې حال کې راځي چې د نړیوال پولیو د له منځه وړلو نوښت تر ۲۰۲۹ پورې د ۱.۷ ملیارد ډالرو کمښت سره مخ دی، چې په لویه کچه د لویو بسپنه ورکوونکو لخوا د بهرنیو مرستو کموالي له امله دی. متحده ایالات، چې د نړیوال روغتیا سازمان څخه وځي، د دې پروګرام سره د خپلې ونډې کمولو کې مخکښ دی. جرمني او انګلستان هم خپلې ځینې مالي ژمنې کمې کړې دي.
په ۲۰۲۵ کال کې په افغانستان او پاکستان کې د پولیو ۳۶ تایید شوې قضیې ثبت شوې دي، چې دا په ګوته کوي چې د ویروس د لیږد لړۍ لاهم په ځینو سیمو کې فعاله ده. د نړیوال پولیو د له منځه وړلو نوښت شریکانو په لوړ خطر لرونکو سیمو کې د څارنې او واکسین کولو باندې ډیر تمرکز اعلان کړی دی.
د روغتیا نړیوال سازمان عمومي رییس، ټډروس ګیبریسوس، غونډې ته وویل چې د تمویل نوې ژمنې د “ټولو ماشومانو پوښښ او د ویروس د ټولو جریان لرونکو ډولونو بندولو” لپاره خورا مهمې دي.
د ابوظبي غونډه، چې د ابوظبي مالي اونۍ په څنډه کې د محمد بن زاید بنسټ لخوا د خیریه ټولنې لپاره کوربه توب شوې وه، د ۲۰۲۲-۲۰۲۹ لپاره د پولیو د له منځه وړلو پروګرام د تمویل تشه ۴۴۰ ملیون ډالرو ته راټیټه کړه.
د ګیټس بنسټ، د ۱.۲ ملیارد ډالرو ژمنې سره، او روټاري انټرنیشنل، د ۴۵۰ ملیون ډالرو سره، مهم بسپنه ورکوونکي دي. ډیری هیوادونو او بشري سازمانونو هم د دې تمویل بشپړولو لپاره د پام وړ مقدار ژمنه کړې ده.
په داسې حال کې چې د پولیو د له منځه وړلو لپاره نړیوالې هڅې خپلو وروستیو پړاوونو ته نږدې شوي، په افغانستان او پاکستان کې د دې ناروغۍ دوامداره خپریدل، او همدارنګه د نړیوالو مالي ژمنو کمیدل، دې تاریخي هدف ته جدي ګواښ پېښوي.