په افغانستان کې د امریکا بې حسابه جرمونه د نیویارک ټایمز د مایکروسکوپ لاندې

د دید خبري اژانس: د نیویارک ټایمز یوه نوي تحقیقاتي راپور په افغانستان کې د جنګي جرمونو په تور د امریکايي ځواکونو دوه ګونی معیار او معافیت افشا کړی دی؛ چیرې چې د وژنې، شکنجې او په روغتونونو د بریدونو قضیې پرته له جدي تعقیب څخه تړل شوي، او ځینې تورن حتی ترفیع شوي دي.

په یوه نوې څیړنه کې، د نیویارک ټایمز ورځپاڼې په افغانستان کې د امریکایي ځواکونو لخوا د جګړې د قوانینو پراخه سرغړونې او د دوی جوړښتي معافیت افشا کړی دی. راپور ښیي چې د شکمنو کسانو د وژنې، د افغان بندیانو د شکنجه کولو او په کندز کې د بې سرحده ډاکټرانو په روغتون باندې د هوایی برید په څیر قضیو کې، نه یوازې مجرمین په جدي توګه محاکمه نه شول، بلکې دوی د متحده ایالاتو د اردو د ځانګړو عملیاتو د قوماندې له چوپتیا او ملاتړ سره هم مخ شول.

راپور په دوو مهمو قضیو تمرکز کوي: لومړی، د میتیو ګلسټین کیسه، د ځانګړو ځواکونو افسر چې د یو شکمن کس د وژلو او د هغه د بدن د سوځولو اعتراف یې وکړ او محاکمه شو؛ او دوهم، په کندز کې د ODA قضیه، چې د نهو افغان بندیانو د وژنې او شکنجې پراخ شواهدو سره سره د کوم امریکایي سرتیري په وړاندې د کوم تور پرته تړل شوې وه.

منتقدین دا د “ړانده وفادارۍ” او د امریکا په پوځ کې د معافیت د کلتور نښه ګڼي، یو کلتور چې د جرمونو تورنو کسانو ته یې د حساب ورکولو پرځای وده ورکړې او انعام ورکړی دی. څارونکي وايي چې په ۲۰۱۵ کال کې د کندز په روغتون باندې هوایی برید چې ۴۲ ملکي وګړي یې ووژل د دې پالیسۍ یوه غوره بیلګه وه.

د لندن میشته سازمان Action Against Armed Violence په وینا، یوازې د ۲۰۱۶ او ۲۰۲۰ کلونو ترمنځ د امریکا په مشرۍ په هوایي بریدونو کې نږدې ۴۰۰۰ ملکي وګړي وژل شوي، چې ۱۵۹۸ ماشومان هم پکې شامل دي. د ملکي وژنو سربیره، په ۲۰۱۶ کال کې د امریکا د دفاع وزارت لخوا د افغان او عراقي بندیانو سره د شکنجې او ناوړه چلند د انځورونو خپریدو د دې جرمونو نوي ابعاد څرګند کړل.