په افغانستان کې د CIA پټ ماموریت؛ د اپینو د جینیاتي تعدیل لپاره یوه ناکامه پروژه

د دید خبري اژانس: د واشنګټن پوسټ ورځپاڼې په یوه نوي راپور کې څرګنده کړې چې د امریکا مرکزي استخباراتو اداره (CIA) له یوې لسیزې څخه زیات وخت راهیسې په افغانستان کې د اپینو د تولید د کمزوري کولو لپاره یو پټ پروګرام پلي کوي؛ یو ماموریت چې پکې د ملیاردونو ترمیم شوي کوکنارو تخمونه په هوا کې غورځول شامل وو، مګر بالاخره د یوې مبهم او پوښتنې وړ پایلې سره پای ته ورسید.

په افغانستان کې د CIA پټ ماموریت؛ د اپینو د جینیاتي تعدیل لپاره یوه ناکامه پروژه
د راپور له مخې، ۱۴ باخبره سرچینو د نوم نه ښودلو په شرط تایید کړه چې CIA له ۲۰۰۴ څخه تر ۲۰۱۵ پورې په ننګرهار او هلمند ولایتونو کې پټ عملیات ترسره کړي دي. د دې پروژې هدف دا و چې په تدریجي ډول د طبیعي کوکنارو ډولونه د تعدیل شوي، ټیټ الکلوایډ تخم سره بدل کړي ترڅو په افغانستان کې د هیرویینو لپاره د خامو موادو تولید کم شي.

د امریکا پوځي الوتکو د کرنې په موسم کې د شپې په وخت کې په ملیاردونو تخمونه وغورځول ترڅو بزګران د بهرني لاسوهنې له پامه ونه غورځوي.

د هغو کسانو په وینا چې له دې موضوع سره بلد دي، تخمونه د دې لپاره ډیزاین شوي وو چې ډیر اغیزمن ګلونه تولید کړي مګر ډیر لږ مورفین تولید کړي.

د لویو لګښتونو او محرمیت سره سره، عملیات د اپیمو د تولید په کمولو کې لږ اغیز درلودونکي په توګه بیان شوي. د CIA ځینو پخوانیو چارواکو ویلي چې دا پروګرام په پیل کې اغیزمن و، مګر په تدریجي ډول غیر موثر شو او مالي فشارونو یې درولو ته اړ کړ.

د افغانستان د بیارغونې لپاره د متحده ایالاتو ځانګړي مفتش (سیګار) ته ماموریت ته لاسرسی نه و ورکړل شوی او په خپلو راپورونو کې یې ټینګار کړی چې د متحده ایالاتو هیڅ پلان د کوکنارو په کښت کې دوامداره کمښت نه دی ترلاسه کړی.

وروستیو افشاګانو د پټو کرنیزو مداخلو او د کلیوالي افغان ټولنو لپاره د دوی د پایلو په اړه اخلاقي او قانوني بحث بیا راپورته کړی دی.