د دید خبري اژانس: د طالبانو د سرپرست حکومت د صنعت او سوداګرۍ وزارت نوې احصایې ښیي چې د روان کال په لومړیو ۹ میاشتو کې د افغانستان او چین ترمنځ د سوداګرۍ حجم ۷۴۵ ملیون ډالرو ته ورسېد، خو د دې شمېرې یوازې ۱۸ ملیون ډالر د افغانستان صادراتو پورې اړه لري، او لویه برخه یې له چین څخه درانه واردات وو.
د طالبانو د صنعت او سوداګرۍ وزارت ویاند آخندزاده عبدالسلام جواد اعلان وکړ چې په تیرو ۹ میاشتو کې د افغانستان او چین ترمنځ د سوداګرۍ ټول حجم ۷۴۵ ملیون ډالرو ته رسېدلی دی. له دې څخه ۷۲۷ ملیون ډالر د چین څخه د وارداتو برخه وه او یوازې ۱۸ ملیون ډالر د افغانستان صادراتو پورې اړه لري.
چین ته د افغانستان صادراتي توکو کې تور جلغوزي، وچ زردالو، او قیمتي او نیمه قیمتي ډبرې شاملې دي؛ پداسې حال کې چې بیجینګ په عمده توګه ټوکر، لمریز تختې، بریښنایی تجهیزات او صنعتي خام مواد افغانستان ته صادروي.
محبوب الله محمدي، چې یو اقتصادي فعال دی، وايي چې د ټرانزیټ تړونونو او منظم صادراتي لارو نشتوالی، د ترانسپورت لوړ لګښتونه، او د سړو خونو د زیربناوو نشتوالی چین ته د افغان صادراتو د ودې په وړاندې اصلي خنډونه دي.
په ورته وخت کې، د افغانستان د سوداګرۍ او پانګونې خونې پخوانی مشر، اذرخش حافظي، د چین سره د اقتصادي اړیکو د بیا تعریف کولو اړتیا باندې ټینګار کړی، او یادونه یې کړې: “چین، د نړۍ دوهم لوی اقتصاد او د افغانستان مستقیم ګاونډی په توګه، کولی شي د سیالي کونکو افغان توکو لپاره یو له خورا مهم هدف بازارونو څخه شي؛ په دې شرط چې د دواړو هیوادونو ترمنځ مستقیم او دوامداره سوداګریزې لارې جوړې شي.”
د طالبانو د سرپرست حکومت د صنعت او سوداګرۍ وزارت اعلان کړی چې دوی د زیربناوو پراختیا، ګمرکونو اسانتیا او د کرنیزو او معدني محصولاتو صادراتو پراخولو لپاره پروګرامونه پلي کوي ترڅو له چین سره د سوداګرۍ توازن متوازن کړي.
په هرصورت، اقتصادي کارپوهان په دې باور دي چې د صادراتو او وارداتو ترمنځ د دې ژورې تشې دوام کولی شي افغانستان په چین باندې د اوږدمهاله اقتصادي انحصار په حالت کې راولي او په هیواد کې د تولید پر بنسټ اقتصاد د رامینځته کیدو مخه ونیسي.