د دید خبري اژانس: د افغانستان په قضیه کې د امریکا پخواني مذاکره کوونکي زلمي خلیلزاد د ملا برادر د ډونالډ ټرمپ سره د ټیلیفوني خبرو اترو د نوي بیان په ځواب کې ټینګار وکړ چې دا تلیفون په “دوستانه او درناوي” فضا کې شوی. پداسې حال کې چې د ملا برادر یوه نوې ویډیو د خبرو اترو یو بل بیان او د دوحې او واشنګټن ترمنځ اړیکو ته یو نوی نظر وړاندې کوي.
د افغانستان د سولې لپاره د امریکا پخواني ځانګړي استازي زلمي خلیلزاد په ټولنیزه شبکه ایکس کې په یوه پوسټ کې د امریکا د ولسمشر ډونالډ ټرمپ او د طالبانو د مرستیال لومړي وزیر ملا عبدالغني برادر ترمنځ د ټیلیفوني خبرو په اړه لیکلي: “دا خبرې اترې په دوستانه، رغنده او درناوي فضا کې شوې او په درناوي پای ته ورسېدې.”
هغه زیاته کړه چې د خبرو اترو ژباړه د امریکا د بهرنیو چارو وزارت د مسلکي ژباړونکي لخوا ترسره شوې او په هغې کې هیڅ تحریف یا غلط فهم نه و. خلیلزاد د دې زنګ په اړه ځینې وروستي راپورونه “جعلي خبرونه” وبلل او ویې ویل، “هغه کسان چې نه اصلي سرچینو ته لاسرسی لري او نه هم د ژورنالیزم اصولو ته درناوی لري، جعلي کار ته مخه کوي.”
له بلې خوا، د ملا عبدالغني برادر لخوا یوه نوې ویډیو خپره شوې چې پکې هغه د زنګ په اړه یو بل بیان وړاندې کوي. د ویډیو له مخې، چې د طالبانو حکومت ته د نږدې سرچینو لخوا په ټولنیزو رسنیو کې بیا خپره شوې، برادر وویل، “ټرمپ له لسو دقیقو څخه زیات له هیچا سره خبرې نه دي کړې. ما پخپله تلیفون قطع کړ.”
دا څرګندونې د پخوانیو راپورونو سره په ټکر کې دي چې د دواړو خواوو ترمنځ د ٣٥ دقیقو خبرو اترو په اړه خبرې کوي. د ویډیو په یوه بله برخه کې، برادر د بګرام اډې ته اشاره کوي او ټینګار کوي چې “طالبان د بګرام د ساتنې وړتیا لري او باید د ټرمپ له ګواښونو څخه ویره ونلري.”
سیاسي شنونکي په دې باور دي چې دا نوې کیسه د طالبانو د حکومت د متحده ایالاتو په وړاندې د خپل تاریخي حافظې د بیا لیکلو هڅې یوه برخه ده؛ یوه هڅه چې هدف یې له افغانستان څخه د امریکایي ځواکونو له وتلو وروسته د ځان لپاره کورني او سیمه ایز مشروعیت ترلاسه کول دي.
خو، نور د داستانونو دا توپیر طبیعي ګڼي او د ډیپلوماسۍ په پیچلو پروسو کې د لیدلوریو د توپیرونو انعکاس ګڼي، هغه پروسه چې پریکړې یې لاهم په افغانستان کې پرمختګونو، په سیمه کې د امریکا رول او په مرکزي آسیا کې د واک اړیکو باندې سیوری اچوي.
په پای کې، د ټرمپ او ملا برادر ترمنځ تلیفوني اړیکه – چې یو وخت د سولې سمبول او په افغانستان کې د امریکا د پوځي شتون پای ته رسیدو په توګه لیدل کیده – یو ځل بیا د “ډیپلوماسۍ حقیقت” په اړه د شخړې سمبول ګرځیدلی؛ یوه ډیپلوماسي چې میراث یې په سیاسي او رسنیو ډګرونو کې دوام لري.