د دید نظرپوښتنه: د افغانستان د کډوالي په بحران کې د نړیوالې مداخلې اړتیا
د دید خبری اژانس: په ګاونډیو هیوادونو کې د افغان کډوالو په وړاندې د فشارونو او محدودیتونو وروسته، د دید خبري اژانس په یوه نظرپوښتنه کې له خپلو لیدونکو څخه وپوښتل چې په اوسني وضعیت کې د دې زیان منونکې ډلې د ملاتړ لپاره غوره حل څه دی؟
په دې نظرپوښتنه کې، ګډونوالو ته څلور انتخابونه وړاندې شول:
۱. د مهاجرینو سره د هیوادونو د چلند د څارنې لپاره د نړیوال میکانیزم جوړول
۲. د سرحدونو پرانیستل او په خوندي هیوادونو کې د پناه غوښتنې چمتو کول
۳. د نړیوالو ادارو څخه سمدستي مالي او قانوني مرستې چمتو کول
۴. په هیواد کې د رضاکارانه راستنیدو او د ژوند د ملاتړ اسانتیا برابرول
د دې نظرپوښتنې پایلې ښیې چې ۳۸ سلنه ګډونوال غواړي د مهاجرینو سره د هیوادونو د چلند د څارنې لپاره یو نړیوال میکانیزم رامینځته کړي.
دې انتخاب تر ټولو ډیرې رایې ترلاسه کړې او د تبعیضي چلند او پراخو توقیفونو په وړاندې د نړیوالو ادارو لکه ملګرو ملتونو او د کډوالو لپاره د عالي کمیشنر (UNHCR) لخوا د جدي مداخلې لپاره د خلکو تمه منعکس کوي.
په دوهم ځای کې د “رضاکارانه راستنیدو اسانتیا او په هیواد کې د ژوند د ملاتړ” اختیار دی چې ۳۷ سلنه رایې یې ترلاسه کړې. دا د خلکو د یوې لویې برخې هیله منعکس کوي چې هیواد ته د مهاجرینو د راستنیدو لپاره خوندي او اقتصادي پلوه مناسب شرایط رامینځته کړي.
برعکس، “سمدستي مالي او قانوني مرستې چمتو کول” یوازې ۲۵ سلنه رایې ترلاسه کړې، او “د سرحدونو پرانیستل او په خوندي هیوادونو کې پناه ورکول” هیڅ رایې ترلاسه نه کړې. دا ښیي چې خلک د کډوالو منلو هیوادونو په پالیسیو کې د بدلون لپاره ډیره هیله نلري او ډیر عملي حلونه غوره ګڼي.
پایله
د دې سروې پایلې یو ځل بیا د افغان مهاجرینو د ملاتړ لپاره په نړیواله کچه د ګډې ارادې جوړولو اړتیا روښانه کوي. په ورته وخت کې، د هیواد دننه د اقتصادي او معیشت زیربنا بیارغونې ته پاملرنه هم د مهاجرت د فشار کمولو لپاره د بشپړونکي په توګه ټینګار شوې ده.