د دید خبري اژانس: د ملګرو ملتونو د بشري چارو د همغږۍ دفتر (OCHA) اعلان وکړ چې د روان کال له پیل راهیسې، له ۱ ملیون ۵۴۱ زره څخه ډیر افغان کډوال له ګاونډیو هیوادونو څخه افغانستان ته راستانه شوي دي.
د OCHA د نوي راپور له مخې، د ټولو راستنیدونکو څخه، شاوخوا ۱ ملیون ۲۰۱ زره کسان له ایران څخه افغانستان ته راستانه شوي دي، چې له دې جملې څخه ۴۶۰ زره یې یوازې د روان کال د جولای له لومړۍ نیټې څخه تر ۱۹ پورې وو. په ورته وخت کې، ۳۴۰ زره افغان کډوال هم له پاکستان څخه خپل هیواد ته راستانه شوي دي.
د بشردوستانه سازمان ټینګار کړی چې تمه کیږي چې په راتلونکو میاشتو کې له پاکستان څخه د راستنیدونکو شمیر زیات شي، ځکه چې د پاکستان حکومت د ۲۰۲۵ کال څخه د افغان کډوالو لپاره د تابعیت کارتونو (PoRs) نوي کولو پریکړه نه ده کړې.
اوچا په تیرو لسو ورځو کې له ایران څخه د راستنیدونکو په شمیر کې تدریجي کمښت هم یادونه کړې، چې دا رجحان د طالبانو او ایراني حکومت ترمنځ روانو ډیپلوماتیکو خبرو اترو ته منسوبوي. د جولای له ۱۹ راهیسې، هره ورځ شاوخوا ۹۰۰۰ کسان له ایران څخه افغانستان ته داخلیږي، او تمه کیږي چې دا شمیره به کمه شي.
د ګاونډیو هیوادونو، په ځانګړې توګه پاکستان څخه د کډوالو راستنیدل د ملګرو ملتونو او د بخښنې نړیوال سازمان په ګډون د نړیوالو سازمانونو لخوا منفي غبرګونونه راپارولي دي، چې خبرداری یې ورکړی چې دا اخراجونه کډوال له خطر سره مخ کولی شي او د سمدستي بندیدو غوښتنه یې کړې ده.
افغانستان په وروستیو کلونو کې له ګڼو ننګونو سره مخ شوی، په شمول د ناامنۍ، اقتصادي بحران او د کار د فرصتونو نشتوالی، چې د خپلو اتباعو ګاونډیو هیوادونو، په ځانګړې توګه ایران او پاکستان ته د پراخه مهاجرت لامل شوی دی. په کوربه هیوادونو کې په پالیسیو کې بدلونونو او ځینو امنیتي او اقتصادي ستونزو سره، افغانستان ته د کډوالو د راستنیدو پروسه ګړندۍ شوې ده.
د بشري او اقتصادي ننګونو سربیره، د کډوالو په لویه کچه راستنیدل د افغانستان په زیربناوو او ټولنیزو خدماتو اضافي فشار راوړي، چې د راستنیدونکو د منلو او پیاوړتیا لپاره نړیوال ملاتړ او جامع پروګرامونو ته اړتیا لري.