د دید خبري اژانس نظرپوښتنه: له اروپا څخه د کډوالو د شړلو په اړه شکونه او اختلافات
د دید خبري اژانس لخوا ترسره شوې نوې نظرپوښتنې له مخې، د اروپايي هېوادونو څخه د افغان کډوالو د شړلو په اړه نظرونه تقریبا په مساوي ډول د هغو کسانو ترمنځ ویشل شوي چې موافق او مخالف دي. نظرپوښتنه کې دا پوښتنه وشوه، “ایا تاسو د اروپايي هېوادونو څخه د افغان کډوالو شړل یو عادلانه پریکړه ګڼئ؟” او ګډونوالو ته یې څلور انتخابونه ورکړل.
د پایلو له مخې:
۴۵ سلنه ګډونوالو په دې باور دي چې “هر هیواد حق لري چې غیرقانوني کډوال بیرته راستانه کړي.”
۴۴ سلنه وویل چې “افغانستان ته د کډوالو بیرته راستنیدل به د دوی ژوند له خطر سره مخ کړي.”
۱۱ سلنه ځواب ورکړ چې “دا د کډوالو وضعیت پورې اړه لري.”
هیڅ یو ځواب ورکوونکی دا انتخاب غوره نه کړ چې “زه د ځواب ویلو لپاره کافي معلومات نلرم.”
دا سروې په داسې حال کې ترسره شوه چې د کډوالو، په ځانګړې توګه د افغان اتباعو د مهاجرت او شړلو مسله یو ځل بیا په ډیری اروپايي هېوادونو کې ګرمه موضوع ګرځیدلې ده. جرمني په دې وروستیو کې اعلان وکړ چې د ځینو هغو افغان کډوالو د شړلو پروسه یې پیل کړې ده چې جرمي ریکارډونه لري، دا پریکړه د لومړي ځل لپاره په افغانستان کې د طالبانو له واکمنۍ راهیسې اخیستل شوې ده.
برعکس، د بشري حقونو سازمانونو په وار وار د افغان کډوالو د جبري راستنیدو په وړاندې خبرداری ورکړی، او ویلي یې دي چې په افغانستان کې امنیتي، قانوني او ټولنیز شرایط د راستنیدونکو کډوالو د منلو لپاره مناسب ندي. دا سازمانونه ټینګار کوي چې د هغو خلکو بیرته راستنیدل چې په اروپایي هیوادونو کې یې د پناه غوښتنې غوښتنه کړې ده باید د انفرادي ارزونو او د بشري حقونو اصولو ته د بشپړ درناوي پراساس وي.
د مهاجرت شنونکي دا هم باور لري چې که څه هم هیوادونه قانوني حق لري چې د قانوني استوګنې پرته مهاجرین بیرته راستانه کړي، په ځانګړي توګه د افغانستان په قضیه کې، د هیواد ځانګړي شرایط باید په پام کې ونیول شي، پشمول د کافي امنیت نشتوالی، پراخ قانوني محدودیتونه او د راستنیدونکو لپاره جدي خطرونه.
د دې سروې پایلې ښیې چې ټولنه پدې مسله کې یو څه ویشل شوې ده، او د مهاجرینو د شړلو په اړه هیڅ قطعي یا متحد نظر شتون نلري. د شړلو د مخالفینو لوړه سلنه د راستنیدونکو د بشري حالت په اړه پراخه اندیښنه منعکس کوي، پداسې حال کې چې ملاتړي په عمده توګه د حاکمیت اړخونو او د هیوادونو حقونو باندې ټینګار کوي چې خپل د مهاجرت پالیسي وټاکي.