په ۱۴۰۳ کال کې د ا.ا کورنی سیاست او د نړۍوال مشروعیت ترلاسه کولو هڅې
دید خبرې آژانس: اسلامي امارت د ۱۴۰۳ هجري- لمریز کال په بهیر کې په کورني او بهرني سیاست کې له جدي ننګونو سره مخ وو.
۱۴۰۳ لمریز کال په داسې حال کې پای ته ورسېد چې اسلامي امارت د سیاست په ډګر کې له لوړو او ژورو سره مخ وو.
یو له مهمو مسایلو څخه د اسلامي امارت په رسمیت پېژندنه وه، چې سږ کال هم عملي نه شوه.
په داسې حال کې چې د اسلامي امارت رهبر په بېلابېلو برخو کې نوي فرمانونه صادر کړل، نړۍوالې ټولنې له سرپرست حکومت سره د اړیکو د عادي کولو لپاره پر خپلو شرایطو ټینګار درلود.
د اسلامي امارت چارواکو تل ویلي چې له بېلابېلو هېوادونو سره مستقیم تعاملات د رسمیت پيژندنې په مانا دي.
د رییس الوزرا سیاسي مرستیال، مولوی عبدالکبیر، د ۱۴۰۳ د غوي په ۱۸مه و ویل: “د اسلامي دولتونو کنفرانس کې اسلامي امارت ته بلنه ورکړ شوې وه او د امارت استازي هم هلته حاضر وو، نو رسمیت بیا څه معنا لري؟”
له دې سره سره نړۍ لا هم د اسلامي امارت په سیاستونو کې پر بنسټیزو بدلونونو ټینګار کوي.
افغانستان کې د ملګرو ملتونو د استازولۍ دفتر مشرې، روزا اوتونبایوا، د ۱۴۰۳ د کب په ۲۰مه ویلي و: “دا د واکمنو چارواکو مسوولیت دی چې وښيي ایا غواړي افغانستان بیا د نړۍوال سیسټم برخه شي که نه، او که هو، نو آیا د اړینو اقداماتو ترسره کولو ته چمتو دي که نه. تر اوسه، واکمن چارواکي د افغانستان له نړیوالو ژمنو سره انتخابي چلند کړی، ځینې یې د حاکمیت پر وړاندې تېری یا د خپلو دودونو خلاف بللي او رد کړي دي.”
واسیلي نبنزیا چې په ملګرو ملتونو کې د روسیې سفیر، دی، سږ کال یې د افغانستان په اړه ویلي و: “د نورو شرایطو ترڅنګ، د ټولو قومي او سیاسي ډلو په ګډون د یو واقعاً ټولګډوني حکومت جوړېدل لا هم یو مهم شرط دی. موږ لا هم تمه لرو چې په دواړو برخو کې مثبت بدلونونه ووینو.”
د نړۍ شرطونو ته په غبرګون کې سرپرست حکومت ټینګار کړی، چې دا ډول غوښتنې د افغانستان په کورنیو چارو کې لاسوهنه ده او د نړۍ له هېوادونو یې غوښتي، چې د اسلامي امارت له ۲۴ پر زیاتو چارواکو بندیزونه لرې کړي او د افغانستان کنګل شوې شتمني خوشې کړي.
د اسلامي امارت ویاند، ذبیح الله مجاهد، د ۱۴۰۳ د چنګاښ په ۱۵مه د نړۍوالو د غوښتنو په اړه داسې وویل: “د ټولګډوني حکومت موضوع د افغانانو کورنۍ موضوع ده. افغانستان په هره هغه برخه کې چې ملي ګټې یې ایجاب کړي، پخپله پرېکړه کوي. د سیمې هېوادونه او هم د نړۍ لرې او نږدې هېوادونه باید پر دې تمرکز وکړي چې له افغانستان سره خپلې اړیکې څنګه تنظیم کړي او په سیمهییزه کچه د همکارۍ فضا څنګه رامنځته کولی شو.”
په کورني سیاست کې، په هیواد کې د اساسي قانون جوړول لا هم په شک کې دي.
د عدلیې وزارت مسلکي مرستیال عبدالکریم حیدر په دغه کال کې اعلان وکړ چې دوی د اسلامي امارت له رهبر څخه د اساسي قانون په اړه فرمان نه دی ترلاسه کړی.
د عدلیې وزارت مسلکي معین د ۱۴۰۳ د زمري په ۱۴مه وویل: “اساسي قانون د عدلیې وزارت لپاره یوه عادي موضوع نه ده، بلکې د امیرالمؤمنین له حکم سره تړاو لري. تر اوسه، عدلیې وزارت د فرعي قوانینو په چمتو کولو بوخت دی، او د اساسي قانون په اړه موږ ته هيڅ لارښوونه نه ده شوې.”
په پای کې سرپرست کابینه بله موضوع ده چې سږ کال یې هم خپل کار ته دوام ورکړ؛ خو ولیدل شي چې د نوي هجري لمریز کال له پیله به د کابینې او نورو څانګو د جوړولو په اړه د اسلامي امارت پلان څه وي؟
