دید خبری آژانس: د بهرنیو چارو وزارت سرپرست امیر خان متقي نن په تهران کښې د فلسطین د مسئلې په هکله په یوه غونډه کښې وویل د بشری حقوقو د مسئلې په هکله د لویدیځ چلند دوه اړخیزه او موردی کښې دی.
متقي د بشري حقونو له مسئلې څخه د یوې وسیلې په توګه په استفادې سره د لویدیځو هېوادونو په سیاستونو او چلندونو کې په تضادونو باندې په کلکه نیوکه وکړه او ټینګار یې وکړ: په داسې یوه نړۍ کې چې هېوادونه د ډېرو کوچنیو بشري مسالو د سرغړونې په پلمه د بندیزونو سره مخ دي او هم د سیاسي چارو لپاره. دلایل، د بشری حقونو له موضوع څخه په استفادې سره، خو په عین حال کې، د یوه داسې رژیم له خوا چې په جګړه کې یې د بشریت له ټولو حدودو او معیارونو څخه تېری کړی، د یوه ملت نه ختمیدونکی نسل وژنه، د انتقاد وړ نه ده.
امیرخان متقی د نړۍ په نظم کې د بدلون ضرورت ته په اشارې سره ټینګار وکړ: د نننی انسان وجدان په دې ټولو تضادونو سره ویده نه شی.
د فلسطین د پرمختګونو په اړه د تهران نړیوال کنفرانس په تهران کې د یو شمېر اسلامي او غیر اسلامي هېوادونو د وزیرانو په کچه د لوړپوړو چارواکو او همدارنګه د افغانستان په ګډون د نړۍ د ۶۹ هېوادونو د رسنیو د ځینو فعالانو په شتون سره د دغه وزارت په کوربه توب ترسره شو. د ایران د بهرنیو چارو وزارت.
په دغه کنفرانس کې د اسلامي امارت د بهرنیو چارو سرپرست وزیر مولوي امیرخان متقی هم حضور درلود او وینا یې وکړه.
مولوی متقی د لویدیځو هیوادونو او د بشری حقوقو د سازمانونو په دوه مخی سیاستونو او چلندونو په نیوکې سره وویل: مونږ د سترو تضادونو په دوره کښې ژوند کوو. په داسې یوه نړۍ کې چې هیوادونه د بشري حقونو له بحث څخه په استفادې د ډېرو کوچنیو بشري مسلو د سرغړونې په پلمه او هم د سیاسي دلایلو له مخې بندیزونه لګوي، خو په عین حال کې د یوه رژیم له خوا د یوه ملت پرله پسې نسل وژنه چې ټول بشریت تر پښو لاندې کوي. محدودیتونه او معیارونه که جګړه له حده زیاته لاړه شي، نو په دې اړه به په ټیټه کچه نیوکه ونه شي.
متقي په دوام وويل: د بشري حقوقو او بشري مسايلو په اړه د لسګونو کنوانسيونونو سره سره، په ۷۸ ورځو کښې په غزه کښې څه د پاسه شل زره کسان چې له نيمايي څخه زيات يې ښځې او ماشومان دي، قتل عام شوي دي، خو دغه کنوانسيونونه په عين حال کښې په نورو حالاتو کښې دا د سیاسي او وسیلې دلایلو لپاره کارول کیږي.
مولوی متقی ټینګار وکړ: موږ یو نوی نړیوال نظم ته اړتیا لرو چې د عدالت او مساواتو پر بنسټ ولاړ وی، داسې نظام چې د هیڅ انسان او هیواد حقونه پکې نه وی، او د سیاسی سرغړونو امکان په کې نه وی، داسې نظام چې په نړۍ کې سوله او ثبات راولی. د ننني انسان وجدان په دې ټولو تناقضاتو ویده نه شي پاتې کیدای.
هغه وویل: په غزې کښې د فلسطینیانو له نسل وژنې او د صهیونیسټ رژیم له آزادولو وروسته دغه ستر تضاد په کافی اندازه روښانه شوی دی او له دغه حالت سره د نړۍ په نظام کښې د بدلون ډاډمن دی.
هغه ټینګار وکړ: د فلسطین مسله یوازې د دغه هیواد په خلکو پورې محدوده نه ده بلکې دا یوه عربی، اسلامی او بالاخره بشری مسئله ده هیڅ ازاد انسان چې په عدالت او انسانی ارزښتونو باور لری د صهیونیسټی رژیم د ظلمونو ننداره نشی کولای. په فلسطین کې.
متقي د اسلامي نړۍ له نفوذ لرونکو هېوادونو وغوښتل چې د بې ګناه فلسطینیانو د وژلو د پای ته رسولو لپاره لا زیات اغېزمن رول ولوبوي.
هغه په اخر کښې وفرمایل: دغه هڅې باید تر هغو دوام ولری تر څو چې د فلسطین مسله په دایمی او عادلانه ډول حل شی او د فلسطین په تاریخی خاوره کښې د فلسطین د خلکو د حکومت د رامینځته کیدو سبب شی.
باید وویل شي چې پر غزې د اسرائیلي رژیم له پراخو بریدونو وروسته په تهران کې نړیواله غونډه د اسرائیلي رژیم د اشغال د پای ته رسولو لپاره د یوې مؤثرې حل لارې د موندلو هڅه ده.