د فاضل سانچارکي «کلک موج و احوال دریا» نقد او خپره شوه
د دید خبري آژانس د خبر له مخې، د افغانستان د اطلاعاتو او فرهنګ وزارت د پخواني مرستیال سید آقا حسین فاضل سانچارکي نوی کتاب «کلک موج و احوال دریا» په هغه غونډه کې چې د پوهنتون د یو شمېر استادانو، محصلینو او په ایران کې میشت افغانان په ګډون جوړه شوې وه، پرانستل شو.
«کلک موج و احوال دریا» د ښاغلي سانچارکي تصنیف دی چې د هغه د ژوند او د هغه د ژوند د پنځو لسیزو اغیزې او همدارنګه د هیواد د معاصرو سیاسي پیښو په اړه له دننه څخه څرګندونې کوي.
په دې خپرونه کې چې په ایران کې جوړه شوې وه، ډاکټر علي جویا، ډاکټر سید عبدالقیوم سجادي، ډاکټر سید عسکر موسوي او ډاکټر امان الله فصيحي د پوهنتون استادانو کتاب ته کتنه وکړه او د هغې پیاوړتیاوې یې بیان کړې.
دغه کتاب د يادو شويو استادانو له خوا په دې وروستيو کلونو کې په افغانستان کې د تر ټولو غوره سوانح په توګه ولوستل شو.
د کتاب روان، ژوندی، ژوندی او په زړه پورې نثر، د پیښو داخلي همغږي او یو بل سره تړلې سلسله، د پیښو او پرمختګونو پراخ معلومات او بې طرفه بیان او د مسایلو په انعکاس کې د مبالغې نشتوالی د کتاب له ځانګړنو څخه ګڼل شوي دي.
د کتاب لیکوال فاضل سانچارکي په دې اړه وویل: «کتاب موج واحوال دریا» په افغانستان کې زما د پنځو لسیزو ژوند شخصي حساب دی چې یوه برخه یې په ایران کې تېره شوې ده. ما خپل نظر او تاثرات د خپل نیمګړتیا له مخې لیکلي دي، زه پوهیږم چې ډیری نیمګړتیاوې لري؛ مګر ما هڅه کړې چې د مبالغه کولو یا ځان روښانه کولو یا د هغو کسانو کارونو څخه ډډه وکړم چې زه یې اغیزمن شوی یم.
د کتاب لیکوال زیاته کړه: د یوه داستان او کتونکي په څېر مې د خپل ژوند هره شېبه انځور کړې او د یوه خبریال په څېر مې د ژوند تجربې انعکاس کړې دي. د ژوند په هر پړاو او پړاو کې مې د اوسنیو واقعیتونو پر وړاندې عکس اخیستی دی، هڅه مې کړې چې د خپلو ژوندانه تجربو په بیانولو کې رښتینی واوسم او خپلې خوښې او ناخوښۍ لږې په کې شریکې کړم.
سانچارکي زياته کړه: د بېلګې په توګه د ځوانۍ په زمانه کې په خالص ايمان کې ډوب وم، د خپلو شخصي ستونزو د حل لپاره مې په دعاګانو او دعاګانو کې ډوب وم، دا موده وروسته زما لپاره لږه نادره او د حسد وړ شوه او وروسته بيا د شخصي رول په اړه ډېره شوه. او انفرادي اراده، ما پخپله د ستونزو حل کولو ته ډیر اهمیت ورکړ. کله کله مې د خپلې لارې په سموالي شک کړی دی، کله هم په نا امیدۍ کې ډوب شوی یم، کله په امید کې ډوب شوی یم، کله په ترخو او کله په جوش کې ډوب شوی یم او هر څه مې لکه څنګه چې وو، لیکلي دي.
سانچارکي په خپل کتاب کې د سیاسي محتوا په اړه په محتاطانه ډول وویل: زما انګیرنې او روایتونه ښايي په ځینو مواردو کې سم نه وي، خو دا زما ریښتیني درک او ادراک دی، ښه دا ده چې د هغو کسانو له خوا اصلاح شي چې دا دورې یې لیدلي، ژوندي او تجربه کړي دي. د «کلک موج و احوال دریا» د کتاب لیکوال زیاته کړه: دا لیکنې لږ تر لږه د معاصر افغانستان د سیاسي او احتمالي پرمختګونو د تاریخ له څیړونکو سره مرسته کولای شي او د پیښو د توپان سمندر یو کوچنی کونج ښیې.
د دې پوښتنې اصلي ټکی دا دی چې ولې په څلورو لسیزو کې لا هم د یوه ځواکمن او مشهور سیاسي رهبرۍ نشتوالی دی؟ ولې زموږ سیاسي مشران دومره بې وسه جګړه کوي؟ دا ټول ګډوډي او تقسیم ولې؟ ولې سیاسي رهبري د شخصي اجنډا او شخصي خوښې او ناخوښۍ څخه لویو اجنډا ته نه شي تللی، دا هغه قضیې دي چې تاسو به یې په مستقیم او غیر مستقیم ډول د دې کتاب په لوستلو سره ځواب ترلاسه کړئ.
فاضل سانچارکي له څلورو لسیزو را په دې خوا د افغانستان په ګوندي او سیاسي جریانونو کې فعال و، خو د کار او ژوند تر ټولو مهمه برخه یې د جمهوري ریاست دوه لسیزې دي، چې په فرهنګي، رسنیزو او سیاسي برخو کې یې فعاله ونډه درلوده.
