د ایران ولسمشر د شانگاهی به غونده کی: د افغانستان د مسئلې حل د ټول شموله حکومت جوړول دي
ډید خبري اژانس: د ایران ولسمشر ابراهیم رییسي د شانګهای د همکارۍ سازمان په ۲۳مه غونډه کې وویل چې په افغانستان کې د اوسني کړکېچ د حل لاره د یوه جامع حکومت جوړول دي.
رئیسي په دې سرمشریزه کې چې په حقیقت کې د هند په کوربه توب جوړه شوې وه د خپلې وینا په پیل کې د شانګهای د همکاریو په سازمان کې د ایران بشپړ غړیتوب ته په اشارې سره وویل: د ایران د اسلامي جمهوریت د شانګهای د همکارۍ سازمان نهم رسمي غړی په توگه د غړیتوب ډیر خوښ یم.
د ایران ولسمشر د امنیت او له ترهه ګرۍ سره د مبارزې په زمینه کښې د شانګهای د ملګرتیا د سازمان د غړیو هیوادونو ملګرتیا مهمه وبلله او د افغانستان حالاتو ته په اشارې سره یې وویل: اسلامی جمهوریت په دغه هیواد کښې د دوامدارې سولې یواځینی شرط ګڼی. د ټولو ډلو او توکمونو څخه د یو ټول شموله حکومت له جوړولو پرته بله حل لاره نده.
هغه د دغه سازمان د غړیو هیوادونو په مالی تبادله کښې د ملی اسعارو په استعمال او د یو کمربند او یوې لارې له پروژې څخه د تهران په ملاتړ باندې تاکید وکړ او زیاته یې کړه: ایران تل له اوسنیو سترو پروژو لکه د شمال-جنوب د لارې د پراختیا لپاره خپل بشپړ ملاتړ اعلان کړی دی. او د یو کمربند او یوې لارې پروژه یې په لومړیتوب کې ځای کړې ده. د چابهار سمندري بندر او د چابهار-سرخ بندر د منځنۍ اسیا د وچو د وچو هېوادونو د عمان له سمندرګي او د هند سمندر سره د نښلولو په برخه کې نه بدلیدونکی رول لوبوي او موږ هوډ لرو چې دغه ترانزیتي لار د ایراني کارپوهانو په هڅو او ګډې همکارۍ بشپړه کړو. د ایران او روسیې، د اورګاډي د لارې بشپړیدل د شمال-جنوب دهلیز د تطبیق پړاو ته داخل شوی.
ابراهیم رئیسي د خپلې وینا په یوه بله برخه کې په سویډن کې د قران کریم د سوځولو په غبرګون کې وویل: د ملتونو ارزښتونو او مقدساتو ته درناوی یو متحد اصل دی او ارزښتونو ته هر ډول سپکاوی په ځانګړې توګه د خلکو سپکاوی. قرآن کریم ته د ځینو اروپایی هیوادونو د اخلاقو زوال ته اشاره کوی او د کرکې او ناامنۍ د خپریدو لامل کیږی چې باید د متمدنو ملتونو د یووالی په ښودلو سره ورسره مقابله وشي.
د ایران ولسمشر هم د امریکا پر سیاستونو نیوکه وکړه او د اوبو د سرچینو د مدیریت او ویش لپاره یې د څو اړخیزو میکانیزمونو او د ګډو کاري ډلو د جوړولو غوښتنه وکړه.
هغه همدا راز وویل، هېواد یې له ترهګرۍ او افراطیت سره د دوو لسیزو په بریالۍ مبارزه کې چمتو دی چې په دې برخه کې خپلې تجربې او ظرفیتونه د شانګهای د همکارۍ له سازمان سره شریک کړي.
هغه زیاته کړه چې “حتی د خپل عادلانه ونډې څخه هاخوا یې د افغانستان د مظلوم ملت د کډوالو کوربه توب کړی دی.”
د هند، روسیې، چین او نورو هېوادونو مشرانو هم د شانګهای په سرمشریزه کې د ایران د رسمي غړي په توګه د لومړي ځل لپاره له حاضرېدو څخه خوښي څرګنده کړه.
د شانګهای د همکارۍ سازمان غونډه نن د ایران، چین، هند، پاکستان او د منځنۍ اسیا د څلورو هېوادونو د مشرانو په حضور سره پیل شوه.
هند د ترهګرۍ سره د مبارزې، سوداګرۍ، د اقلیم د بدلون سره د مبارزې لپاره د تمویل، د مخدره توکو قاچاق، د خوړو خوندیتوب او د پیسو مینځلو په برخه کې د غړو هیوادونو د ژمنو د ثابتو پایلو او ژمنو په لټه کې دی.
دا غونډه په داسې حال کې په هند کې جوړه شوې چې لومړی وزیر نریندرا مودي دوه اونۍ وړاندې د جوبایډن په کوربه توب امریکا ته په رسمي سفر تللی و.
د افغانستان وضعیت د دې غونډې یو له مهمو موضوعاتو څخه دی.
