کابل او تاشکند په سیمه ییزه سوداګرۍ کې د چابهار رول ته هیله لري
د دید خبري اژانس: پداسې حال کې چې د امریکا بندیزونو د چابهار بندر راتلونکي امکانات ناڅرګند کړي دي، افغانستان او ازبکستان د نړیوالو بازارونو، په ځانګړې توګه هند ته د لاسرسي د پراخولو لپاره د دې لارې اهمیت باندې ټینګار کوي.
په سیمه کې د وروستیو پرمختګونو او د چابهار بندر لپاره د امریکا د بندیزونو معافیت لغوه کیدو وروسته، د افغانستان او ازبکستان دوه هیوادونه په زیاتیدونکي توګه د سیمه ییزې سوداګرۍ پراختیا کې د دې ایراني بندر ستراتیژیک اهمیت ته اشاره کوي.
کابل او تاشکند هیله لري چې چابهار کولی شي د چین او پاکستان تر نفوذ لاندې لارو څخه خپلواک بدیل لارې په توګه د منځنۍ آسیا سره د نړیوالو بازارونو په نښلولو کې مهم رول ولوبوي.
افغانستان، چې په جغرافیایي ډول په وچه کې بند دی، د چابهار بندر ته د پاکستان د کراچۍ بندر باندې د تکیه کمولو او د توکو د وارداتو او صادراتو د اسانتیا لپاره د یو مهم فرصت په توګه ګوري.
له بلې خوا، ازبکستان، د خپلو سوداګریزو لارو د تنوع کولو په موخه، د چابهار له لارې د سویل-شمال دهلیز پراختیا باندې هم ټینګار کوي.
د طالبانو د بهرنیو چارو سرپرست وزیر امیر خان متقي وروستۍ سفر هم په ورته شرایطو کې تعبیر شوی دی.
د دې سفر په جریان کې، هغه د نوي ډیلي سره د سوداګریزو همکاریو پراخولو او د ګډ ټرانزیټ لارې په توګه د چابهار کارولو باندې ټینګار وکړ.
سرپرست حکومت چابهار د نړیوال اقتصاد او د سیمې له هیوادونو سره د رغنده تعامل لپاره پل ګڼي.
ازبکستان، پداسې حال کې چې د دې بندر پورې اړوند زیربنایی پروژو کې پانګوونې ته لیوالتیا څرګندوي، غواړي د ترانسپورت شبکې پراختیا ګړندۍ کړي او د چابهار په مرکز کې سیمه ایز لوژستیک اسانه کړي.
تاشکند اعلان کړی چې د دې بندر په اړه د دوی نظر نه یوازې سوداګریز دی، بلکې ستراتیژیک او جیوپولیتیک هم دی، او هیله لري چې هند د بندیزونو فشارونو سره سره د دې لارې په پراختیا کې خپل رول وساتي.
د دې حرکتونو سره سره، ایران، د سیمه ایزې همکارۍ د پیاوړتیا په پالیسۍ ټینګار کوي، د چابهار بندر د زیربناوو پراختیا ته لومړیتوب ورکړی او هڅه کوي چې دا بندر د ختیځ او لویدیځې آسیا سره نښلونکي مهمو ټکو څخه یو ته واړوي.