د دید خبري اژانس: د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ اعلان کړی چې واشنګټن د طالبانو د سرپرست حکومت سره د بګرام هوايي اډې ته د امریکایي ځواکونو د محدود بیرته راستنیدو لپاره په خبرو اترو کې دی. ټرمپ په سپینه ماڼۍ کې خبریالانو ته وویل: “موږ باید هیڅکله دا اډه پری نه وای ایښې.” دا څرګندونې د برتانیا د لومړي وزیر کی یر سټارمر سره د ګډې خبري غونډې یوه ورځ وروسته وشوې.
ټرمپ غواړي بګرام بیرته ونیسي؛ د امریکا او طالبانو ترمنځ خبرې پیل کیږي
د بګرام اډه، چې د ۲۰۰۱ کال د سپتمبر د ۱۱مې له بریدونو وروسته د امریکایي ځواکونو لخوا ونیول شوه، په ۲۰۲۱ کال کې له هیواد څخه د امریکا د بشپړ وتلو وروسته د طالبانو د سرپرست حکومت لاس ته ولویده. د سرپرست حکومت چارواکو په ښکاره ډول د امریکایي پوځي ځواکونو د هر ډول بیرته راستنیدو مخالفت کړی دی. د سرپرست حکومت کې د بهرنیو چارو وزارت یو چارواکی ذاکر جلال د ټرمپ د څرګندونو په ځواب کې لیکلي: “له امریکا سره ښکیلتیا ممکنه ده، مګر په افغانستان کې د دوی د نظامي شتون پرته.”
په عین حال کې، وال سټریټ ژورنال راپور ورکړ چې واشنګټن غواړي د طالبانو سره د محدودو خبرو اترو له لارې بګرام ته د ترهګرۍ ضد ځواکونو د ځای پر ځای کولو امکان وپلټي.
د امریکا پخواني ډیپلومات زلمي خلیلزاد هم وویل چې د امریکا او طالبانو د اړیکو ښه کول دواړه خواوو ته ګټه رسولی شي، په ځانګړې توګه د ترهګرۍ پر وړاندې مبارزه او د سیمه ایزو فشارونو اداره کولو کې؛ که څه هم د امریکایانو د یرغمل نیولو قضیه لاهم یو خنډ دی.
د ټرمپ پریکړه چې افغانستان ته امریکایي سرتیري بیرته راستانه کړي د پراخو سیمه ایزو غبرګونونو سره مخ شوې ده. د طالبانو سرپرست حکومت د ملي حاکمیت په درناوي ټینګار کړی او د امریکایي سرتیرو هر ډول بیرته راستنیدل یې رد کړي دي. چین دا یو داسې ګام بللی چې تاوتریخوالی یې راپارولی او سیمه ایز ثبات یې ګواښلی، پداسې حال کې چې ایران او پاکستان هم د داسې اقدام مخالفت کوي، او مسکو دا د افغانستان څخه د امریکا د وتلو د پالیسۍ د ناکامۍ نښه ګڼلې ده.
دا پرمختګونه ښیي چې د واشنګټن-کابل اړیکو بیا تعریف او په افغانستان کې د امریکا محدود نظامي شتون یو ځل بیا د سیمه ایزو سیاسي او امنیتي بحثونو تمرکز ګرځیدلی، چې د سیمه ایز ثبات راتلونکې لاره نوره هم پیچلې کوي.
خو کارپوهان، په دوحه کې د امریکا او طالبانو ترمنځ خبرو اترو ته په اشارې سره چې له هیواد څخه د امریکا د وتلو او د طالبانو د بیرته واک ته رسیدو لامل شوې، دا مني چې بګرام ته د امریکایي ځواکونو د بیرته راستنیدو په اړه د امریکا او سرپرست حکومت ترمنځ اوسني مذاکرات غیر متوقع یا لرې نه دي.